من مردی هستم مسلمان دارای مذهب شیعه اثنی عشری ولی تا امروز نمیدانستم چرا مذهب شیعه را به اسم مذهب جعفری خوانده اند .

راجع به جعفر صادق (ع ) امام ششم مذهب خود اطلاعی جز این نداشتم که او پسر امام محمد باقر (ع ) است و پدر امام موسی کاظم (ع ) .

از تاریخ زندگی او به کلی بی اطلاع بودم و حداکثر میدانستم در کجا متولد شده و در کجا زندگی را بدرود گفته اند .

اما نمیدانستم در دوره حیات چه گفته و چه کرده اند و به طریق اولی نمیدانستم چرا مذهب شیعه را به اسم جعفری می خوانند مگر امام اول ما حضرت علی ابن ابیطالب (ع ) نیست و چرا مذهب ما را مذهب علوی نخوانده اند و مذهب جعفری نامیده اند.

وقتی کتاب امام حسین و ایران را در مجله خواندنیها می نوشتم در قبال عظمت و خلوص فداکاری حسین ابن علی (ع ) سر تعظیم فرود می اوردم . از خود می پرسیدم ایا شایسته نبود به پاس فداکاری حسین ابن علی (ع ) مذهب شیعه مذهب حسینی خوانده شود ؟

تا اینکه رساله ای از انتشارات مرکز مطالعات اسلامی در استرسبورگ به دستم رسید که راجع به امام جعفر صادق (ع ) امام ششم ما بود و بعد از خواندن ان رساله بر من معلوم شد چرا بین ائمه 12 گانه ما حضرت امام جعفر صادق (ع ) انقدر برجسته شد که نام ایشان را روی مذهب شیعه نهادند و ان را مذهب جعفری خواندند.

ممکن است خواننده محترم بگوید که نشناختن جعفر صادق (ع ) از طرف تو ناشی از قصور و کوتاهی خودت می باشد و اگر تو کتاب بحار تالیف مجلسی و کتاب فیات الاعیان تالیف ابن خلکان و کتاب وافی تالیف ملا محسن فیض و کتاب کافی تالیف کلینی و کتاب ناسخ التواریخ تالیف لسان الملک سپهر را می خواندی امام ششم شیعیان را به خوبی می شناختی .

در جواب عرض می کنم که من بعضی از کتب را راجع به امام جعفر صادق نوشته شده را خوانده ام و دیدم در اکثر انها از اعجاز و مناقب امام ششم صفحات زیاد وجود دارد ولی ننوشته اند چرا مذهب شیعه به اسم مذهب جعفری خوانده میشود .

لیکن رساله ای که مرکز مطالعات استراسبورگ منتشر کرده این موضوع را برای من روشن و دیدگان نابینای مرا بینا نمود .

به همین جهت در صدد برامدم انچه را که در همین رساله نوشته شده بسط بدهم و به قدر توانایی خودم امام ششم را بر مبنای تاریخ به نسل جوان ایران بشناسانم . چون از علمای مذهبی گذشته تصور نمیکنم کسی از افراد عادی بدانند که امام جعفر صادق (ع ) چگونه مذهب شیعه را از نابودی نجات داد و بطور حتم اگر او نبود امروز مذهب شیعه یا لااقل شیعه 12 امامی و 7 امامی وجود نمی داشت و حق شناسی نسبت به ان مرد بزرگ و دانشمند هم اقتضا دارد که او را به کسانی که وی را از نظر تاریخی و علمی و ایدئولوژی نمی شناسند ء بشناسانم

(( ذبیح الله منصوری _ مترجم ))

اما دانشمندان اروپایی و امریکایی تا اغاز این قرن و حتی قبل از جنگ دوم جهانی توجهی به تحقیق در مسائل مربوط به مذهب شیعه دوازده امامی و بزرگان این مذهب نداشته اند .

فقط بعد از جنگ دوم جهانی نسبت به مذهب شیعه 12 امامی و بزرگان این مذهب ابراز علاقه کردند .

باید گفت که مجمع مطالعات مربوط به مسائل اسلامی در استرسبورگ یکی از شهرهای فرانسه اختصاص به مطالعات اسلامی ندارد . بلکه مجمعی است برای مطالعه در تمام ادیان جهان از جمله دین اسلام .

کسانی که در ان مجمع تحقیق می کنند . ساکن دائمی اسبرسبورگ نیستند و غیر از استادان دانشگاه استراسبورگ ( و عضو مجمع مربوط به مطالعه در ادیان جهان ) دیگران در کشورهای دیگر به سر می برند .

ولی تحقیقات خود را برای دبیر خانه مجمع واقع در استرسبورگ می فرستند و گاهی هم ( بطوری که از یکی از استادان دانشگاه استراسبورگ که زبان فارسی را در ان دانشگاه تدریس می کند شنیدم ) هر 2 سال یکبار در استراسبورگ مجتمع می شوند و تبادل نظر می کنند .

یکی از تحقیقاتی که از طرف دانشمندان مجمع مطالعات استرسبورگ صورت گرفته تحقیقی است مربوط به مذهب شیعه 12 امامی که 25 تن از دانشمندان عضو مجمع استراسبورگ در ان شرکت داشته اند و این ناتوان قسمتی از این تحقیقات را ( در کتاب امام حسین و ایران ) منعکس کردم و قسمتی از ان تحقیقات هم مربوط به حضرت امام ششم جعفر صادق ( ع ) است .

بطوری که در مقدمه دیگر در همین کتاب چاپ شده تذکر داده ام .

انچه در این کتاب میخوانیم ترجمه دقیق و لفظی از ان تحقیق نیست بلکه من تحقیق را به شکلی تنظیم کرده ام که خواندنش برای فارسی زبانان اسان باشد . و بطوری که مشاهده میشود در این کتاب راجع به حضرت امام ششم (ع‌ ) که در کتب دانشمندان ایران و سایر کشورهای اسلامی که به زبان عربی و فارسی نوشته شده نیست .

این را هم می گوییم که مرتبه علمی و انسانی حضرت جعفر صادق (ع ) بسی برتر از این است که در این کتاب می خوانیم . وشاید این کتاب مبدائی بشود برای اینکه بعد دانشمندان ایرانی و سایر اقوام شیعه مذهب تحقیقی وسیع تر و جامع تر راجع به حضرت صادق (ع ) منتشر کنند.

اسامی دانشمندان عضو مجمع تحقیقات استراسبورگ که تحقیق وسیع مربوط به مذهب شیعه 12 امامی از جمله تحقیق مربوط به حضرت امام ششم (ع‌ ) به انجام رسانیدند از این قرار است :

1- اقای ارمان بل ( استاد دانشگاه های بروکسل و گان در بلژیک )

2- اقای ژان - اوبن ( استاد دانشگاه گان )

3- اقای روبرت بروشویک ( استاد دانشگاه پاریس )

4- اقای کلود کاهن ( استاد دانشگاه پاریس )

5- اقای انریکو جردلی ( استاد دانشگاه در ایتالیا و معاون فرهنگستان )

6- اقای هانری - کوربن ( استاد دانشگاه و مدیر مطالعات مربوط به علوم مذهب شناسی )

7- اقای توفیق - فحل ( استاد دانشگاه استراسبورگ )

8- اقای فرانسیسکو گابریلی ( استاد دانشگاه رم )

9- پرفسورریچارد- گرام لیخ ( استاد دانشگاه در المان غربی )

10- دوشیزه ان - لمبتون (استاد دانشگاه در لندن )

11- اقای ژرار- لوکنت ( استاد دانشگاه السنه شرقی در پاریس )

12- اقای ایوان لینان - دویل فوند ( مدیر انستیتوی تحقیقاتی علمی در پاریس )

13- اقای ویلفرید - مدلونگ ( استاد دانشگاه شیکاگو در امریکا )

14- اقای هانری ماسه ( استاد دانشگاه در فرانسه )

15- اقای حسین نصر ( دانشمند جوان و معروف که در موقع تحریر این سطور رییس دانشگاه صنعتی تهران هستند)

16- اقای شارل پلا ( استاد دانشگاه در پاریس )

17- اقای موسی صدر ( مدیر موسسه علمی مطالعات اسلامی در سور واقع در لبنان )

18- اقای ژورژ- وازدا ( استاد دانشگاه لیون در فرانسه )

19- اقای ارنالدز ( استاد دانشگاه لیون در فرانسه )

20- اقای الیاش ( استاد دانشگاه کالیفرنیا در شهر لس انجلس در امریکا )

21- بانو دورن- هینچ کلیف ( استاد دانشگاه لندن )

22- اقای فریتز مه یر ( استاد دانشگاه بال در سوئیس )

23- اقای ژوزف - مانوز ( استاد دانشگاه فری بورگ در المان غربی )

24- اقای هانس - مولی ( استاد دانشگاه فری بورگ ‌)

25- اقای هانس - رومر ( استاد دانشگاه در المان غربی )

(( ذبح الله منصوری ))