پایه گذاری بحث ازاد توسط امام جعفر صادق (ع ) و ارزش علم و ادب از

ابن راوندی که بود؟

ابوالحسن احمدابن یحیی ابن اسحاق راوندی اهل قصبه ( راوند ) بود و راوند بین کاشان و اصفهان قرار داشت .

او در 19 سالگی تمام علوم زمان خود را فرا گرفت و دیگر علمی نمانده بود که نداند هیچ یک از واجبات دین را ترک نمی کرد .

اولین کتاب خود را به اسم ( لاابتدا و الاعاده ) در ری نوشت .

در ان کتاب و در کتاب دوم خود به اسم ( الاسماء‌ و الاحکام ) نشان داد که یک مسلمان صمیمی و متعصب می باشد .

اما بعد کتابهایی نوشت که نه فقط در ان به فروع دین اسلام حمله ور گردید بلکه اصول دین را هم مورد حمله قرار داد .

او در اغاز نسبت به ائمه شیعه از جمله جعفر صادق (ع ) که 50 سال قبل از تولد او زندگی را بدرود گفته ابراز ارادت می کرد

نه فقط مذهب شیعه را مورد تردید قرار داد بلکه بنای مخالفت شدید را به اصول اسلام گذاشت و چند کتاب یکی بعد از دیگری علیه توحید نوشت .

بنا بر گفته ابن راوندی خداوند در اغاز داری هیچ یک از صفاتی که به او نسبت داده بودند نبوده و بعد از اینکه به وجود امد به تدریج ان صفات را برای خود به وجود اورد

اگر ابن راوندی این گفته را در قرون وسطی در اروپا بر زبان می اورد او را محکوم به مرگ می کردند و در اتش می سوزانیدند یا اینکه به طریقی دیگر به هلاکت میرساندند .

اما در نیمه اول قرن سوم هجری هیج کس مزاحم او نشد و در صدد بر نیامد که کتابهای او را بشوید و یا بسوزاند .

فقط به او جواب می دادند .

فرهنگی که حضرت صادق (ع ) به وجود اورد انقدر علاقه به بحث ازاد داشت که کفر ابن راوندی را نشنیده می گرفت و ان را جزء بحثهای فلسفی بشمار می اورد و کسی در صدد بر نمی امد که به جرم مرتد شدن وی را دستگیر و محاکمه کند و به کیفر برساند .

بر طبق کیش اسلام ان کس که مسلمان است و مرتد می شود بایستی به قتل برسد معهذا باز کسی مزاحم ابن راوندی نگردید ولی همچنان به وی جواب میدادند

ابن راوندی اولین کسی است که گفت بدن ما در تمام دوره عمر از دشمنانی احاطه شده که قصد دارند ما را معدوم نمایند اما در داخل بدن ما چیزهایی به وجود می اید که ان دشمنان را دفع میکنند و نمی گذارند که انها بر ما چیره شوند .

ابن راوندی علاوه بر اینکه در طب نظریه های جالب توجهی داشته چون از نسل دوم یا سوم شاگردان جعفر ابن صادق (ع ) بوده در شیمی هم بدون اطلاع نبوده و بطوری که میگویند کیمیاگر به شمار می امده است.

از این جهت ما شمه ای از زندگی ابن راوندی را ذکر کردیم تا نشان بدهیم

در فرهنگ مذهبی که جعفر صادق(ع ) بنیان نهاده بحث چقدر ازاد بوده و هیچ کس را به مناسبت نظرهایی که ابراز می کرد مورد ازار قرار نمیدادند.

رمز نیرومندی فرهنگ مذهبی جعفر صادق (ع ) در این بود که از چهار رکن ان فرهنگ فقط یک رکن ان را مذهب تشکیل می داد و سه رکن دیگر عبارت بود از ادب - علم - عرفان

در تاریخ جهان سابقه ندارد که ادب و علم در هیچ مکتب مذهبی به اندازه فرهنگ مذهبی جعفر صادق (ع ) اهلیت داشته باشد .

انقدر ادب و علم در فرهنگ مذهبی ایشان درای اهمیت بود که محقق از خود می پرسد - ایا در فرهنگ مذهبی اهمیت ادب بیشتر بود یا اهمیت مذهب ؟

و ایا علم زیادتر اهمیت داشت یا به مذهب بیشتر اهمیت می دادند ؟

جعفر صادق (ع ) میدانست و میگفت که یک مومن برای اینکه دارای ایمان متقین بشود باید از علم و ادب برخوردار باشد .

او می گفت ایمان یک فرد عامی سطحی و بدون ریشه است .او به مناسبت عامی بودن نمیتواند بفهمد که به چه ایمان دارد و برای چه ایمان دارد و چون ایمانش دارای ریشه نیست ممکن است روزی ایمان را از دست بدهد.

اما ان مومن که از ادب و علم برخوردار می باشد چون می داند به چه و برای چه ایمان دارد تا روزی که زنده است ایمانش متزلزل نمیشود .

جعفر صادق (ع ) برای اینکه نشان بدهد که ادب چگونه ریشه ایمان را عمیق و تقویت می کند از مذاهب دیگر هم مثال می اورد و می گفت :

وقتی اسلام توسعه یافت از جزیرة العرب وارد کشورهای دیگر شد سکنه عامی ان کشورها زود اسلام را می پذیرفتند اما انها که از ادب و علم برخوردار بودند اسلام را نمی پذیرفتند و مدتی که گذشت و بر انها محقق شد که اسلام دین دنیا و اخرت است ان را پذیرفتند .

جعفر صادق (ع ) در مورد ادب تعریفی کرده که تصور نمی کنیم جامع تر از این تعریف : تعریفی از ادب شده باشد .

او گفته است که ادب عبارت است از : جامه ایست که بر انچه که میگویند و می نویسند می پوشانند تا در گوش و ذهن شنونده و خواننده جالب تر جلوه کند .

باید توجه نمود که جعفر صادق (ع ) نمی گوید که انچه می گویند و می نویسند بدون ان جامه جالب نیست اما بدون ان جامه هم گفته و نوشته ها را جالب می داند منتهی میگوید که وقتی جامه ادب را بر انها بپوشانید جالب توجه تر میشود .

ایا در دوازده و نیم قرن از زمان شهادت اما جعفر صادق (ع ) گذشته تا امروز کسی از ادب تعریفی کرده که اینطور کوتاه و جامع و منطقی باشد.

امام جعفر صادق (ع ) از جمله افراد نادر بود که به ادب و علم هر دو علاقه داشت .

بالای سر ایشان در محلی که برای تدریس نشسته بود این بیت به نظر می رسید الیس الیتیم قدمات والده - ان الیتیم یتیم العلم و الادب

یعنی یتیم ان نیست که پدرش مرده بلکه ان است که از علم و ادب بی بهره می باشد .

ایشان در نیمه اول قرن دوم هجری مشوق اثار ادبی منثور شد بطوری که میتوان گفت بوجود اورنده رشته ادبی منثور در زبان قوم عرب ایشان بوده می گویند که جعفر صادق (ع ) اولین کسی است که در قوم عرب جایزه ادبی را بر قرار کرد .

در این که جعفر صادق (ع ) برای نویسندگاه اثار ادبی منثور جایزه در نظر گرفت تردیدی نداریم

در نظر ایشان ادیب فقط ان نبود که شعر بسراید یا خطابه ای را فی البداهه ایراد کند یا خطابه ای را بنویسد و انگاه بخواند بلکه هر کس که در هر رشته ای چیزی را به نظم در می اورد یا چیزی به نثر می نوشت که بنا برا تعریف ایشان از ادب جالب تر بود ادیب محسوب میشد جعفر صادق ادب و علم را نه فقط از لحاظ فرهنگ مذهبی ضروری می دانست بلکه برای بالا رفتن حیثیت انسانی و تقویت صفات نیکو در ادمیان ادب و علم را مورد لزوم می دید

او می فهمید در جامعه ای که افراد ان ادیب و عالم باشند تجاوز به حقوق دیگران بندرت دیده میشد و اگر هم از ادب و علم برخوردار بشوند روابط افراد در تمام قسمتها تسهیل می گردید .

ایشان فرهنگ مذهبی را که چهار رکن ان در نظر و ( مذهب - ادب - علم - عرفان ) بود برای بقا و تقویت مذهب شیعه خیلی مفید تر و موثر تر از ساختن بناهای بزرگ برای همان مذهب می دانست .

ایشان برای مذهب شیعه بنایی چون ( سنت پیر )( نام کلیسایی است )

نساخت اما فرهنگ مذهبی که وی بوجود اورده بیش از ( سنت پیر ) دوام کرد .

یک بنای مذهبی را میتوان را میتوان ویران نمود همانطور که اولین کلیسای سنت پیر را ویران نمودند اما کسی نتوانست فرهنگ مذهبی جعفر صادق (ع ) را از بین ببرد .

لیست کل یادداشت های این وبلاگ

نظریه امام جعفر صادق در باره علل بعضی از بیماری ها
[عناوین آرشیوشده]